Tổng Bí thư: Sáp nhập tỉnh giàu với tỉnh nghèo đòi hỏi lãnh đạo phải công tâm

Trong bài viết “Sức mạnh của đoàn kết” ngày 29/6, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh trong giai đoạn cả nước đang sắp xếp lại giang sơn hiện nay, tinh thần này càng phải được phát huy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Đoàn kết là truyền thống quý báu trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Nguyễn Trãi tổng kết “đẩy thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân” hay “thuyền bị lật mới tin rằng dân như nước”. Cha ông từng đúc kết “dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người kế thừa xuất sắc tinh thần “nước lấy dân làm gốc” của dân tộc. “Chúng ta có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày hôm nay phần nhiều do sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc bồi đắp nên”, Tổng Bí thư viết.

Lịch sử cũng không thiếu những bài học về mất đoàn kết, như các cuộc đấu tranh chống thực dân cuối thế kỷ 19 của nhân dân thất bại có nguyên nhân sâu xa là cả nước không đoàn kết thành khối thống nhất. Nhiều cuộc khởi nghĩa anh dũng bị dập tắt vì thiếu sự phối hợp, đồng lòng giữa các lực lượng và lãnh tụ đương thời.

Sắp xếp bộ máy cần hy sinh lợi ích cá nhân

Hiện nay, Việt Nam quyết liệt cải cách mạnh mẽ tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sắp xếp lại đơn vị hành chính các cấp và vận hành chính quyền địa phương hai cấp. Mục tiêu là tinh giản bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, quản trị nhà nước, đồng thời phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho địa phương.

Mô hình này không chỉ cắt bỏ cấp trung gian không cần thiết, mà quan trọng hơn là tổ chức lại không gian phát triển bền vững, để chính quyền gần dân, sát dân, vì dân, phục vụ nhân dân được tốt hơn. Trung ương cũng phân định rõ thẩm quyền và trao quyền chủ động nhiều hơn cho địa phương để mỗi nơi năng động, sáng tạo, phát triển phù hợp thực tiễn.

Tuy nhiên, việc tinh gọn tổ chức bộ máy và sắp xếp lại đơn vị hành chính cũng tác động, ảnh hưởng đến một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức. Điều đó đòi hỏi sự công minh, đồng thuận và quyết tâm chính trị rất cao và đặc biệt là sự hy sinh lợi ích cá nhân, theo Tổng Bí thư.

Tổng Bí thư Tô Lâm tại lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng TP Đà Nẵng, sáng 29/3/2025. Ảnh: Nguyễn Đông

Quá trình sắp xếp, tổ chức lại bộ máy, thiếu đoàn kết có thể làm nảy sinh nhiều thách thức và nguy cơ chia rẽ, theo Tổng Bí thư. Trước hết là lo ngại trong đội ngũ cán bộ, bởi khi sáp nhập, một số người sẽ mất vị trí hoặc phải chuyển đổi công tác. Nếu không có những chính sách rõ ràng và hợp lý dành cho cán bộ bị ảnh hưởng, rất dễ phát sinh tâm lý tiêu cực, trạng thái “bằng mặt không bằng lòng”, gây mất đoàn kết nội bộ.

Bên cạnh đó, tâm lý cục bộ địa phương cũng là một vấn đề, bởi mỗi cá nhân đều có tình cảm đặc biệt và niềm tự hào với quê hương, bản quán hay nơi mình từng gắn bó. Khi sáp nhập địa phương, những băn khoăn về tên gọi mới, vị trí trụ sở, việc phân bổ nhân sự dễ tạo nên tâm lý so sánh thiệt hơn, cản trở quá trình hợp nhất. Khác biệt về văn hóa, tập quán và trình độ phát triển giữa các đơn vị hành chính cũng đặt ra thách thức lớn.

“Việc sáp nhập giữa tỉnh miền núi với tỉnh đồng bằng, hay giữa tỉnh giàu với tỉnh nghèo đòi hỏi đội ngũ lãnh đạo phải thực sự công tâm và có tầm nhìn, nhằm bảo đảm cân đối nguồn lực và hài hòa lợi ích phát triển. Thiếu công bằng trong phân bổ nguồn lực rất dễ dẫn tới bất bình đẳng vùng miền, làm rạn nứt khối đoàn kết chung”, Tổng Bí thư lưu ý.

Mọi chính sách phải đặt lợi ích nhân dân làm trung tâm

Để giữ gìn và củng cố đoàn kết trong không gian phát triển mới, Tổng Bí thư đề nghị phát huy cao độ vai trò lãnh đạo tập trung từ Trung ương đến địa phương. Các nghị quyết, kết luận, chỉ thị, hướng dẫn của Trung ương cần được thống nhất khi triển khai, tránh cục bộ, tự ý làm trái quy định chung. Mọi chủ trương, chính sách khi xây dựng và thực hiện “đều phải đặt lợi ích của nhân dân làm trung tâm”, để dân hiểu, tin tưởng, đồng tình, tích cực ủng hộ.

Cán bộ, đảng viên, nhất là lãnh đạo phải đề cao trách nhiệm nêu gương. Mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự là tấm gương giữ gìn đoàn kết nội bộ, luôn đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân. Việc sắp xếp, bố trí cán bộ sau sáp nhập phải công khai, minh bạch, công bằng, đúng tiêu chí, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện bè phái, “lợi ích nhóm”, hay tư tưởng cục bộ vùng miền. Những cá nhân, tập thể hy sinh lợi ích riêng vì đại cục cần được biểu dương, khen thưởng để tạo động lực và lan tỏa tinh thần đoàn kết, vì lợi ích chung trong toàn hệ thống.

Tổng Bí thư yêu cầu tiếp tục xây dựng và thực thi chính sách hỗ trợ hợp lý, thiết thực với địa phương và cán bộ chịu tác động trực tiếp từ quá trình sáp nhập, từ tài chính, phụ cấp, động viên, khen thưởng, khuyến khích đến an sinh xã hội, đầu tư hạ tầng cho địa phương mới sáp nhập.

Các cơ quan đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng trong toàn thể cán bộ, đảng viên, nhân dân về ý nghĩa, lợi ích của sắp xếp, tinh gọn bộ máy, giúp mọi người hiểu rõ đây là chủ trương đúng đắn, cần thiết và có lợi cho phát triển lâu dài của đất nước, từ đó đồng lòng, tự giác thực hiện. Việc tuyên truyền cần kết hợp hiệu quả giữa giáo dục lịch sử, truyền thống đoàn kết toàn dân tộc với giải thích rõ ràng các chủ trương cụ thể, minh bạch thông tin về lộ trình và các vấn đề nhân sự, tài chính liên quan đến sáp nhập. “Đặc biệt, cần tăng cường đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo với nhân dân, giúp giải tỏa những băn khoăn, nghi ngờ, củng cố vững chắc niềm tin và sự đoàn kết trong toàn xã hội”, Tổng Bí thư yêu cầu.

“Lịch sử giao cho chúng ta nhiệm vụ hết sức quan trọng là kiến tạo một bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước trong thời kỳ mới. Để hoàn thành nhiệm vụ đó, không có vũ khí nào lợi hại và hiệu quả hơn sự đồng tâm nhất trí của cả hệ thống chính trị và sự ủng hộ của toàn dân”, Tổng Bí thư viết và bày tỏ tin tưởng, sức mạnh đoàn kết sẽ giúp Việt Nam vượt qua mọi trở ngại, biến thách thức thành cơ hội, đưa đất nước vững vàng tiến vào kỷ nguyên mới phồn vinh, thịnh vượng.

Vũ Tuân

>>Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm về sức mạnh của đoàn kết