Thai phụ 45 tuổi mắc nhiều bệnh nền sinh con khỏe mạnh

Đây là lần mang thai thứ tư của chị Mây và ngoài kế hoạch. Chị từng bị tiền sản giật, bệnh đái tháo đường 10 năm đang điều trị insulin nên nguy cơ cao tái phát tiền sản giật. Chị khám thai tại Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, được dự phòng tiền sản giật bằng thuốc aspirin kết hợp khám chuyên khoa Tim mạch để kiểm soát huyết áp, rối loạn lipid máu.

Bác sĩ Long siêu âm cho một thai phụ tại Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7. Ảnh minh họa: Thanh Luận

Theo TS.BS Nguyễn Hoàng Long, Phó giám đốc Trung tâm Y học bào thai, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, việc quản lý thai kỳ chặt chẽ cho chị Mây rất cần thiết để đảm bảo bé chào đời an toàn. Bệnh đái tháo đường type 2 của thai phụ có nguy cơ diễn tiến thành nhiễm ceton khi cơ thể không có đủ insulin để chuyển hóa glucose thành năng lượng, buộc phải đốt cháy chất béo thay thế. Quá trình này tạo ra các chất thải gọi là ceton, tích tụ trong máu khiến nồng độ acid uric trong máu cao hơn mức bình thường. Thai phụ cũng có nguy cơ hạ đường huyết, còn thai nhi nguy cơ dị tật bẩm sinh, suy thai, chậm tăng trưởng, mất tim thai đột ngột, sinh non, hạ đường huyết, suy hô hấp sau sinh…

Bác sĩ khoa Nội tiết điều chỉnh liều tiêm insulin phù hợp cho thai kỳ, hướng dẫn thai phụ theo dõi đường huyết tại nhà. Thai phụ ăn giảm ngọt, tinh bột, tăng cường đạm (thịt, cá, trứng, sữa), rau xanh, chia nhỏ các bữa ăn, tập thể dục đều đặn phù hợp với thể trạng, ngủ đủ giấc để kiểm soát lượng đường trong máu.

Hàng tháng, chị Mây tái khám theo dõi chặt chẽ các chỉ số sức khỏe và sự phát triển của thai nhi. Đến tuần thai 20, siêu âm Doppler ghi nhận tăng trở kháng động mạch tử cung, có thể là biểu hiện của tổn thương mạch máu do các biến chứng của đái tháo đường và tăng huyết áp mạn tính, có khả năng dẫn đến suy giảm chức năng bánh nhau, hạn chế cung cấp máu, oxy và dinh dưỡng khiến thai nhi có nguy cơ giới hạn tăng trưởng trong tử cung, chết lưu…

Chị còn bị thiếu ối, bác sĩ Long khám thai mỗi tuần để đánh giá chỉ số nước ối (AFI) và các chỉ số khác. Khi thai 36 tuần, bác sĩ chẩn đoán thai giới hạn tăng trưởng, bất thường Doppler động mạch rốn, lượng nước ối giảm còn 2,5 cm, xoang ối lớn nhất khoảng 1,5 cm, cho thấy thiếu ối nghiêm trọng, thai máy giảm. Bác sĩ chỉ định sinh mổ cấp cứu, bé gái chào đời nặng 2,3 kg, sức khỏe hai mẹ con đều ổn định.

Thiếu ối là tình trạng thể tích nước ối giảm so với tuổi thai, khi chỉ số nước ối nhỏ hơn 5 cm, chỉ số MPV (xoang ối lớn nhất) nhỏ hơn 2 cm và màng ối còn nguyên vẹn. Thiếu nước ối nghiêm trọng nhất khi chỉ số AFI nhỏ hơn 2 cm. Nếu thiếu ối xảy ra trước tuần 28 của thai kỳ, có thể dẫn đến sảy thai, thai chết lưu, sinh non hoặc thai dị tật bẩm sinh. Tùy trường hợp cụ thể, bác sĩ có hướng dẫn điều trị phù hợp với sức khỏe của thai phụ và thai nhi.

Bác sĩ Long khuyến nghị thai phụ có nhiều bệnh nền như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường… nên khám định kỳ tại cơ sở y tế đa chuyên khoa, đầy đủ cơ sở vật chất. Sau sinh, sản phụ cần tiếp tục phác đồ điều trị bệnh nền phù hợp nhằm phòng ngừa bệnh tim mạch, đột quỵ, thận – tiết niệu.

Ngọc Châu

* Tên người bệnh đã được thay đổi