Cuộc chiến cứu mạng cô gái mắc bệnh ‘bác sĩ chưa từng gặp’

Ngày 3/8, BS.CK2 Cao Hoài Tuấn Anh, Phó giám đốc Bệnh viện Nhân 115, cho biết khi được đưa vào viện, cô gái đã hôn mê sâu, huyết áp tụt không đo được, nhanh chóng ngưng tim ngưng thở. Kíp cấp cứu ép tim, đặt nội khí quản, thở máy, dùng thuốc vận mạch…, cô gái diễn tiến rung thất phải sốc điện nhiều lần. Sau 20 phút hồi sinh tim phổi nâng cao, trái tim mới đập lại những nhịp yếu ớt, huyết áp vẫn không đo được. Cơ hội cứu sống lúc này vô cùng mong manh.

Trong lúc cấp cứu khẩn trương, các bác sĩ khai thác nhanh bệnh sử từ người bạn đi cùng. Cô gái 25 tuổi, làm nhân viên văn phòng, sống một mình trong phòng trọ, có thói quen hút thuốc lá điện tử và không có dấu hiệu nghi ngờ tự tử. Hai ngày trước nhập viện, cô bắt đầu mệt, lú lẫn nhẹ, khám tại một bệnh viện các chỉ số xét nghiệm khi đó đều nằm trong giới hạn bình thường, cô từ chối nhập viện theo khuyến cáo của bác sĩ. Về nhà, cô mệt nhiều hơn và sau đó ngất xỉu, được đưa đi cấp cứu.

Trước tình huống người bệnh tử vong cận kề, các bác sĩ quyết định huy động toàn lực, thực hiện ECMO ngay lập tức. Đội can thiệp gồm 4 bác sĩ Nguyễn Hữu Tín, Vũ Phan Anh Tuấn, Phạm Mai Hưng, Võ Hoài Quyên nhanh chóng vào vị trí, tuy nhiên vừa chuẩn bị bắt đầu thì tim bệnh nhân bất ngờ ngừng đập lần nữa, đẩy êkíp vào tình thế gian nan.

“Vừa ép tim, vừa làm ECMO”, các bác sĩ nhanh chóng bảo nhau. Một số bác sĩ đang ở nhà ngoài giờ làm việc cũng được huy động có mặt, phối hợp triển khai kỹ thuật hồi sức tối cao này.

Suốt quá trình can thiệp, tim bệnh nhân liên tục ngừng đập. Đồng tử giãn 4-5 mm, không còn phản xạ ánh sáng – những dấu hiệu báo động đỏ. ECMO được đặt thành công, vận hành trơn tru, thuốc vận mạch cũng đã sử dụng đến liều tối đa. Thế nhưng, trên màn hình theo dõi đường huyết áp động mạch vẫn là một đường thẳng. Điều này cho thấy tim người bệnh gần như không còn co bóp nữa và sự sống hoàn toàn phụ thuộc vào hệ thống máy.

“Với y học, cuộc sống người bệnh dừng lại là điều dễ hiểu nhưng với các bác sĩ hồi sức luôn đứng giữa lằn ranh giành giật sinh tử, đó lại không phải là lúc để đầu hàng”, bác sĩ nói.

Thời gian trôi qua nặng nề. Trên màn hình siêu âm tại giường bệnh, trái tim bé nhỏ của cô gái vẫn lặng im. Hy vọng mong manh dần lụi tắt. Nhưng rồi, như một phép màu, tim bất ngờ đập lại từng nhịp yếu ớt, báo hiệu sự sống có thể níu giữ được. Kíp điều trị vỡ òa hạnh phúc, không ngừng hy vọng về một phép màu.

Tuy nhiên, mọi chuyện vẫn chưa dừng lại. Khi tình trạng bệnh nhân tạm ổn dưới sự hỗ trợ tối đa của ECMO, lọc máu liên tục và hàng loạt loại thuốc vận mạch, một câu hỏi lớn vẫn chưa có lời giải là vì sao cô gái trẻ lại ngưng tim đột ngột. Dù đã vượt qua “cửa tử” đầu tiên, bệnh nhân vẫn hôn mê sâu. Không có người thân đi cùng, không ai sống chung để cung cấp thêm thông tin bệnh sử, khiến việc truy tìm nguyên nhân lâm vào bế tắc. Hàng loạt xét nghiệm chuyên sâu được thực hiện, kể cả truy tìm độc chất đều chưa phát hiện ra nguyên nhân.

Khi mọi nỗ lực đang diễn ra, cô gái bất ngờ xuất hiện dấu hiệu mất máu cấp. Kíp điều trị một lần nữa bị đẩy vào cuộc chiến sinh tử. Các bác sĩ phải tìm nguyên nhân chảy máu cũng như bù máu khối lượng lớn trong hoàn cảnh vô cùng khắc nghiệt – người bệnh có nhóm máu A Rh(-). Đây là nhóm máu cực kỳ hiếm gặp.

Kíp điều trị tức tốc liên hệ Bệnh viện Truyền máu Huyết học TP HCM ưu tiên cung cấp máu khẩn, huy động người hiến máu. Đồng thời, viện cũng chủ động tìm kiếm người có cùng nhóm máu từ thân nhân và toàn thể y bác sĩ bệnh viện – tìm được một nhân viên sẵn sàng tiếp máu khi cần thiết.

Tìm ra nguyên nhân chảy máu trở thành nhiệm vụ cấp bách hàng đầu. Nếu không, bao nhiêu đơn vị máu hiếm – quý như vàng – truyền vào cũng sẽ tiếp tục thất thoát. Siêu âm và chụp cắt lớp vi tính cho thấy ổ bụng chứa lượng dịch lớn, nghi ngờ có máu tự do trong ổ bụng. Không thể chần chừ, bệnh nhân lập tức được chuyển lên phòng mổ cấp cứu, trong khi hệ thống ECMO vẫn tiếp tục vận hành song song.

BS.CK2 Phan Lương Huy, Khoa Ngoại tổng quát, nội soi ổ bụng cấp cứu, tìm được ổ chảy máu ở phân thùy 4 của gan. Êkíp can thiệp đốt cầm máu thành công, giúp tình trạng xuất huyết sau đó nhanh chóng ổn định. Hemoglobin được theo dõi sát, không ghi nhận tụt giảm thêm. Huyết động người bệnh dần cải thiện hơn và ngưng được ECMO sau hơn một tuần nhập viện. Người bệnh dần tỉnh, chức năng các cơ quan như gan, thận, tri giác… cải thiện rõ rệt, cai được máy thở và rút nội khí quản, chưa ghi nhận các di chứng thần kinh mặc dù trước đó ngưng tuần hoàn hô hấp nhiều lần.

Tuy nhiên, tình trạng người bệnh vẫn chưa cho phép y bác sĩ khai thác rõ ràng hơn về những chất đã sử dụng trước đó. “Đây là trường hợp bệnh chúng tôi chưa từng gặp, hy vọng những ngày sắp khi tinh thần người bệnh ổn định hơn, mọi chuyện sẽ dần được sáng tỏ”, bác sĩ Tuấn Anh chia sẻ.

Nhân viên y tế theo dõi chỉ số bệnh nhân trong phòng phẫu thuật bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần

Lê Phương