Cuộc đua trên thị trường hàng không ‘nóng’ trở lại

Máy bay Airbus A321 đầu tiên của Sun PhuQuoc Airways (SPA) về đến Việt Nam hôm 10/8, chỉ chưa đầy hai tháng hai sau khi nhận giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không. “Kiến trúc sư trưởng” của hãng là ông Nguyễn Mạnh Quân – người có hàng chục năm kinh nghiệm trên thị trường hàng không, từng làm lãnh đạo ở Vietnam Airlines, Bamboo Airways.

Hãng bay của Sun Group đang gấp rút chuẩn bị để hiện thực hóa mục tiêu mở bán vé từ tháng 10 và cất cánh bay thương mại từ tháng 12. Thời gian qua, SPA liên tục thông báo tuyển đội ngũ nhân sự, phi công, tiếp viên.

Tân binh của thị trường hàng không Việt cũng đầy tham vọng khi dự kiến tiếp nhận và khai thác thêm 7 chiếc Airbus A321 từ nay đến cuối năm. Đồng thời, họ cũng đã ký hợp đồng với Vietcombank để vay vốn đầu tư 10 tàu Airbus A320/A321 thế hệ mới.

Sun Group định hướng xây dựng SPA theo mô hình hãng hàng không nghỉ dưỡng kết hợp giữa vận chuyển và trải nghiệm du lịch. Họ sẽ lấy Phú Quốc làm tâm điểm, kết nối trực tiếp với các thành phố lớn trong nước và quốc tế tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Máy bay đầu tiên của Sun PhuQuoc Airways về đến Việt Nam hôm 10/8. Ảnh: Sun Group

Bên cạnh SPA, thị trường hàng không Việt Nam cũng đang chứng kiến sự trở lại đường đua mạnh mẽ của Vietravel Airlines sau khi được Tập đoàn T&T đầu tư. Từ cuối tháng 6 đến nay, hãng này đã mua thêm 2 tàu bay và dự kiến sắp nhận thêm một tàu. Việc này nằm trong chiếc lược chuyển từ thuê sang sở hữu của cổ đông chiến lược mới. Trước đó, việc thiếu hụt tàu bay và nguồn lực tài chính đã khiến Vietravel Airlines gặp rất nhiều khó khăn trong vận hành thường lệ.

Thậm chí, hãng này còn đang tham vọng nâng quy mô đội bay lên tối thiểu 10 chiếc vào cuối năm nay và mở thêm một số đường bay trong nước. Ngoài vận chuyển hành khách, Vietravel Airlines cũng có kế hoạch lập đội bay chuyên chở hàng hóa (air cargo).

Các doanh nghiệp “làm nóng” bầu trời Việt bối cảnh thị trường hàng không, du lịch Việt Nam đang có những diễn biến thuận lợi nhất từ sau đại dịch. Lượng khách nội địa của các hãng hàng không Việt Nam trong nửa đầu năm 2025 đã tăng trở lại so với cùng kỳ năm trước.

Du khách quốc tế đến Việt Nam trong 7 tháng đầu năm nay đã đạt 12,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng gần 23% so với cùng kỳ 2024 và cao hơn 25% so với 2019 – năm hoàng kim của ngành du lịch Việt. Lĩnh vực này dự kiến tăng trưởng hơn nữa sau khi Chính phủ vừa quyết định miễn thị thực cho công dân 12 quốc gia châu Âu nhập cảnh Việt Nam từ ngày 15/8.

Hệ thống hạ tầng đang được đầu tư mạnh mẽ với loạt dự án lớn như sân bay Long Thành, Gia Bình, mở rộng sân bay Phú Quốc… Điều này sẽ tạo thuận lợi cho các hãng mới về hoạt động khai thác, slot, vị trí đỗ tàu bay.

Hiệu quả kinh doanh của các hãng bay Việt Nam cũng cải thiện rõ rệt khi lượng khách tăng trưởng, còn giá nhiên liệu bay đi xuống. Vietnam Airlines lãi kỷ lục hơn 6.680 tỷ đồng nửa đầu năm 2025, gấp hơn 2 mức đỉnh lợi nhuận cả năm giai đoạn 2017-2019. Tương tự, lãi hợp nhất trước thuế của Vietjet khoảng 1.600 tỷ đồng, tăng 65% so với nửa đầu năm ngoái. Đây là khoản lãi bán niên cao nhất của hãng bay tư nhân này từ sau Covid-19. Bamboo Airways vẫn còn nhiều khó khăn sau tái cấu trúc hoạt động, nhưng cũng gần như không còn lỗ về hoạt động kinh doanh hàng không trong 6 tháng đầu 2025.

Tuy nhiên, với sự cạnh tranh sắp tới, các hãng có thể khó duy trì được biên lợi nhuận này khi miếng bánh thị phần bị ảnh hưởng. Sau khi Bamboo Airways suy yếu, giảm đội tàu bay từ 30 tàu bay về dưới 10 chiếc, thu hẹp mạng đường bay từ cuối năm 2023, thị trường nội địa gần như nằm trọn trong tay của hai ông lớn Vietnam Airlines và Vietjet.

Thế nhưng, giai đoạn trước đó, Bamboo Airways từng có lúc chiếm đến khoảng 18% thị phần nội địa. Năm 2020 – một năm sau khi hãng này hoạt động, trong báo cáo phân tích thị trường, nhiều công ty chứng khoán cũng cảnh báo rủi ro từ cạnh tranh gia tăng với Vietnam Airlines và Vietjet. Cuộc đua quyết liệt trên thị trường cũng đã làm giá vé nội địa giảm mạnh khi đó.

Bởi vậy, sự tham gia của Sun PhuQuoc Airways và Vietravel Airlines nhận trợ lực từ Bầu Hiển đang được kỳ vọng sẽ giúp khách hàng có thêm sự lựa chọn đa dạng hơn, chất lượng dịch vụ được nâng cao, tăng cường kết nối giữa các địa phương và góp phần giúp giảm giá vé.

Ngành du lịch đạt kỳ tích nửa đầu năm nay, nhưng theo Cục trưởng Du lịch Quốc gia Nguyễn Trùng Khánh, giá vé máy bay cao, nhất là các dịp đặc biệt vẫn là một trong những thách thức lớn nhất với du lịch nội địa. Riêng cao điểm hè năm nay, vé nhiều chặng tăng 45% so với năm ngoái.

Lãnh đạo Bamboo Airways cũng thừa nhận việc thị trường đón thêm tân binh và đối thủ phía sau trỗi dậy đang “phả hơi nóng” vào hãng hàng không này. Hiện tại, Bamboo Airways khai thác 7 tàu bay. SPA và Vietravel Airlines sẽ vượt quy mô đội bay của Bamboo Airways nếu có thể hoàn thành kế hoạch nếu đạt kế hoạch sở hữu lần lượt 8 và 10 tàu vào cuối năm.

Trước tình huống này, lãnh đạo Bamboo Airways cho biết cần thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh, trong đó có duy trì bằng được chất lượng dịch vụ, đảm bảo tuyệt đối an toàn bay, cải thiện tài chính, thu hút thêm nhà đầu tư mới.

Trong khi đó, Vietnam Airlines không quá lo ngại về sự cạnh tranh sắp gia tăng. Chủ tịch HĐQT Đặng Ngọc Hòa nói rằng cạnh tranh là một yếu tố tất yếu trên một thị trường hội nhập sâu rộng. Theo ông, Vietnam Airlines chỉ phải cạnh tranh với vài hãng trên thị trường nội địa, trong khi đã phải thi đấu cùng hơn 50 hãng trên thị trường quốc tế có đường bay tới Việt Nam.

Chủ tịch HĐQT Vietnam Airlines Đặng Ngọc Hòa nói rằng việc thị trường có thêm hãng bay là cơ hội để Vietnam Airlines đổi mới, nâng cao năng lực quản trị, nguồn nhân lực và giữ vững vị thế của hãng hàng không quốc gia.

Theo ông Hòa, cạnh tranh là yếu tố tất yếu trên một thị trường hội nhập sâu rộng. Với thị trường nội địa, Vietnam Airlines chỉ cạnh tranh với vài hãng, nhưng trên thị trường quốc tế phải đấu cùng hơn 50 hãng đang có đường bay đi/đến Việt Nam.

Thời gian tới, hãng hàng không quốc gia sẽ tiếp tục đầu tư vào công nghệ, đội ngũ nhân sự và mở rộng mạng bay trong nước, quốc tế. Đồng thời, hãng cũng tăng cường hợp tác với các đối tác toàn cầu và đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của hành khách.

Anh Tú