Hạ tầng cao tốc mở ra cơ hội đầu tư đa ngành

Việt Nam xác định phát triển kết cấu hạ tầng đường bộ là khâu đột phá chiến lược theo Quyết định 1454/QĐ‑TTg phê duyệt Quy hoạch đường bộ giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Trong đó, mục tiêu phấn đấu tới năm 2030, cả nước có khoảng 5.004 km đường bộ cao tốc.

Các dự án trọng điểm như Mai Sơn – Quốc lộ 45, Phan Thiết – Dầu Giây và Cần Thơ – Cà Mau nằm trong chuỗi rút ngắn khoảng cách giữa các vùng miền, giúp tổng chiều dài cao tốc cuối năm 2025 có thể vượt 3.000 km. Sau năm 2025, dự kiến sẽ bổ sung thêm 1.100 km để kết nối các tỉnh miền núi, Tây Nguyên và vùng sâu vùng xa như Sơn La, Điện Biên, Cao Bằng.

Đoạn cao tốc Hậu Giang – Cà Mau (nằm trong dự án cao tốc Cần Thơ – Cà Mau) dài hơn 73 km, vốn đầu tư 17.000 tỷ đồng. Ảnh: An Bình

Mạng lưới cao tốc mở ra cơ hội đầu tư đa ngành. Doanh nghiệp xây dựng có thể tham gia thiết kế, thi công cầu, đường, hệ thống thoát nước và thiết bị an toàn. Các nhà đầu tư dịch vụ logistics và bất động sản công nghiệp cũng có cơ hội phát triển dọc hành lang cao tốc, phục vụ nhu cầu vận chuyển ngày càng tăng.

Theo đánh giá của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), tốc độ phát triển của ngành logistics tại Việt Nam những năm gần đây đạt khoảng 14% đến 16%, đạt quy mô hơn 42 tỷ USD năm 2024. Trong khi đó, tỷ lệ lấp đầy khu công nghiệp tại các địa phương như Bắc Ninh, Bình Dương, Đồng Nai đều đạt trên 85%. Điều này mở ra cơ hội đầu tư vào hạ tầng logistics và quỹ đất công nghiệp mới ven cao tốc – nơi được xem là điểm đến chiến lược cho làn sóng mở rộng sản xuất, trung tâm kho vận và dịch vụ xuất khẩu trong thời gian tới.

Cùng đó, hệ thống dịch vụ phụ trợ như trạm dừng nghỉ, trạm sạc xe điện, thu phí tự động (ETC) và giám sát giao thông thông minh cũng sẽ mở ra thị trường mới cho các công ty công nghệ và logistics hiện đại. Hình thức hợp tác công tư (PPP), BOT và nhượng quyền thu phí đang trở thành cơ chế thu hút nguồn vốn ngoài ngân sách cho các dự án mới.

Để thực hiện mục tiêu tới, Chính phủ đã bố trí khoảng 119.666 tỷ đồng ngân sách cho giai đoạn 2021-2025, 27.324 tỷ đồng cho giai đoạn 2026-2030. Nhà nước định hướng ưu tiên huy động nguồn vốn xã hội hóa thông qua hình thức hợp tác công tư kể từ sau năm 2025, nhằm tiếp tục mở rộng hệ thống cao tốc theo hướng rộng khắp, hiện đại và bền vững.

Dự kiến sau năm 2025, khi mạng lưới cao tốc vượt ngưỡng 3.000 km và mở rộng lên 5.004 km vào năm 2030, Việt Nam sẽ có hệ thống giao thông hiện đại, kết nối vùng mạnh mẽ. Đây được xem là nền tảng để phát triển logistics quốc gia, thúc đẩy công nghiệp, đô thị hóa vùng ven, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế và tạo ra giá trị đầu tư dài hạn hấp dẫn.

Hải Long