Liệu pháp Judo trị chấn thương không cần mổ

Ngày 19/8, TS.BS Trương Thị Ngọc Lan, Phó giám đốc Viện Y dược học dân tộc TP HCM, cho biết dự án được triển khai hai năm qua, với nhiều đợt huấn luyện cả lý thuyết lẫn thực hành từ các chuyên gia Nhật. 4 bác sĩ Việt Nam nòng cốt của dự án cũng sang Nhật trong 6 tháng thực tập lâm sàng tại các phòng khám, bệnh viện về kỹ thuật này.

Kỹ thuật Judo trị liệu được phát triển từ nhu thuật – tiền thân của môn võ Judo, đúc kết những kinh nghiệm, kiến thức qua quá trình lịch sử lâu dài và tiếp thu những tiến bộ khoa học mới. Phương pháp này an toàn, ít tốn kém, điều trị bảo tồn, không phẫu thuật, không sử dụng thuốc nên không lo tác dụng phụ hay nhiễm trùng.

Quá trình học, bác sĩ Lan nhận thấy liệu pháp này có nhiều nét tương đồng với kỹ thuật của Việt Nam. Về cơ bản, đây là tổng hợp của 3 kỹ thuật gồm cố định, chỉnh nắn điều trị bảo tồn và phục hồi chức năng. Điều khác biệt là ở Việt Nam, các kỹ thuật này thường riêng lẻ, chưa kết hợp với nhau thành phương pháp hoàn chỉnh. Nguyên lý của trị liệu Judo vẫn dựa trên kỹ thuật chỉnh nắn theo nền tảng Tây y, song kinh nghiệm của các võ sư đã giúp chúng đơn giản, ít dùng lực hơn.

Ngoài các phương pháp cố định truyền thống, Judo trị liệu dùng những dụng cụ xung quanh và sẵn có như bìa carton, thanh thép, mo cau, drap giường… nên rất phù hợp cho cứu hộ, cứu nạn. Trước khi bão Yagi quét qua miền Bắc năm ngoái, các bác sĩ trong chương trình đã được học phương pháp sơ cứu sử dụng những vật liệu quen thuộc, dễ kiếm như túi nilon của cửa hàng tiện lợi hay thùng carton. Khi các bác sĩ trực tiếp đi hỗ trợ người dân vùng thiệt hại do bão, kỹ thuật sơ cứu này đã phát huy hiệu quả trong điều trị nạn nhân.

“Phương pháp này sử dụng vật liệu đơn giản, chi phí thấp, cho phép cố định vết thương một cách tỉ mỉ, linh hoạt, thay đổi hàng ngày theo mức độ sưng tấy, khác với bó bột”, bác sĩ nói.

Bác sĩ Viện Y dược học dân tộc TP HCM được chuyên gia từ Nhật Bản hướng dẫn thực hành liệu pháp Judo, chiều 19/8. Ảnh: JICA

Theo ông Yuji Tazawa, điều phối viên Trao đổi quốc tế, Hiệp hội trị liệu Judo Nhật Bản, một trong những người giảng dạy bác sĩ Việt Nam, không phải tất cả chấn thương đều phù hợp với phương pháp điều trị bảo tồn này. Do đó bác sĩ cần có khả năng “chẩn đoán phân biệt” để lựa chọn điều trị bảo tồn hay phẫu thuật. Để thực hành kỹ thuật Judo trị liệu, bác sĩ cần có kiến thức giải phẫu học sâu rộng và kiến thức về cơ học cơ thể.

Tại Nhật Bản, kỹ thuật Judo trị liệu trong danh mục điều trị được bảo hiểm chi trả và được ứng dụng rộng rãi điều trị cho nhiều bệnh nhân. Theo thống kê năm 2022, Nhật Bản có hơn 78.000 chuyên gia về kỹ thuật Judo trị liệu và gần 51.000 phòng khám ứng dụng, cho thấy kỹ thuật này đang đóng vai trò quan trọng trong hệ thống y tế của Nhật Bản.

“Tại các phòng khám, chúng tôi thường điều trị các bệnh nhân chấn thương hệ vận động, bao gồm gãy xương, trật khớp, bong gân và tổn thương cơ”, chuyên gia nói.

Ngoài ra, nhờ không cần thiết bị máy móc, kỹ thuật Judo trị liệu được áp dụng thành công tại các giải đấu thể thao quốc tế như Olympic, cũng như ở những khu vực chịu ảnh hưởng của thiên tai và thảm họa. Ông Yuji Tazawa kỳ vọng việc phổ biến kỹ thuật Judo trị liệu tại Việt Nam sẽ góp phần kéo dài “tuổi thọ khỏe mạnh” của người dân, “tăng cường sức sống” cho người dân nông thôn, miền núi, ven biển.

Bác sĩ Viện Y dược học dân tộc TP HCM thực hành Liệu pháp Judo, chiều 19/8. Ảnh: JICA

Ông Karasawa Masayuki, Trưởng đại diện JICA tại TP HCM, cho biết dự án kéo dài đến tháng 7/2027, nhằm hoàn thiện mô hình chuyển giao kỹ thuật và thiết lập hệ thống đào tạo liên tục. Các bác sĩ Việt Nam sẽ trở thành giảng viên Judo trị liệu, đảm bảo chương trình phát triển bền vững và tự chủ trong tương lai. Sau khi kết thúc, JICA cùng Bộ Y tế Việt Nam và các đối tác cân nhắc mở rộng hoặc điều chỉnh dự án tùy theo nhu cầu thực tế.

Trước dự án tại Việt Nam, kỹ thuật Judo trị liệu đã được phổ biến tại Mông Cổ thông qua các chương trình đào tạo từ năm 2006.

Lê Phương