Những thông tin về việc kết hợp một số loại thực phẩm với nhau sẽ dẫn tới tử vong luôn được lan truyền và gây sự chú ý của mọi người. Vậy ăn phải thực phẩm kỵ nhau có gì để hóa giải?

Vị cam thảo được cho là có tác dụng hóa giải khi lỡ ăn một số thực phẩm kỵ rơ – Ảnh minh họa
Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, nguyên chủ nhiệm khoa y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết trong ẩm thực cổ truyền phương Đông, việc phối hợp các loại thực phẩm với nhau rất quan trọng, giúp đồ ăn thức uống phát huy tối đa sự bổ dưỡng. Tuy nhiên người xưa còn rất chú trọng đến vấn đề kiêng kỵ giữa các loại thực phẩm.
Lý giải lời đồn thực phẩm ‘kỵ rơ’
Chẳng hạn ở những người bệnh đang phải dùng thuốc y học cổ truyền cần kiêng thức ăn có tính đối kháng, dễ làm mất hoặc hạn chế công dụng của thuốc.
Đầu tiên là những thực phẩm có tác dụng đối nghịch với thuốc, ví như trường hợp bị nhiệt đang phải dùng thuốc có tính mát để thanh nhiệt, giải nhiệt thì không nên dùng các thức ăn có tính ấm nóng, vì như vậy vừa hạn chế công năng của thuốc, vừa làm cho tình trạng bệnh lý nặng lên.
Thứ hai là những thực phẩm có tính tương kỵ với từng vị thuốc cụ thể, ví dụ: thiên môn kỵ cá chép, bạch truật kỵ đào và mận, thục địa kỵ hành, cà rốt kỵ hẹ, liên nhục không ăn cùng cua và thịt rùa, đại táo không nên ăn cùng cá trắm đen, lươn, trạch, cá nheo, đồ biển và hành, sơn tra không nên ăn cùng hành và tỏi…
Hiện nay nhờ khoa học hiện đại, nhiều cặp đôi kiêng kỵ nêu trên đã được làm sáng tỏ, cho thấy chưa có bất cứ bằng chứng khoa học nào chứng minh việc ăn kết hợp thực phẩm này với thực phẩm kia để tránh “kỵ rơ” (thực phẩm không có độc tố với nhau) sẽ dẫn tới tử vong. Tuy nhiên cũng vẫn còn rất nhiều vấn đề chưa được chứng minh
Ăn phải thực phẩm kỵ nhau cần thiết hãy hóa giải
Lương y Hoàng Duy Tân, nguyên phó chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai, cho biết có những món ăn ăn riêng thì không sao, nhưng khi kết hợp chúng lại thì có thể dẫn đến ngộ độc.
Một số thực phẩm kỵ nhau mà nhiều người trong chúng ta không để ý đến, trong quá trình hấp thu và chuyển hóa, giữa các thành phần của thức ăn luôn có những tương tác rất phức tạp, có thể dẫn tới rối loạn tiêu hóa hoặc sinh bệnh. Nếu đúng thì cần biết cách hóa giải:
Thịt heo: Ăn thịt heo, nên kiêng gừng sống (sinh khương) bởi thịt heo thuộc thủy, gừng thuộc hỏa, ăn chung 2 thứ, thủy hỏa tương khắc nhau dễ sinh nên chứng phong thấp, nổi mụn màu đen ở mặt. Cách giải: Lỡ ăn 2 thứ cùng lúc: Hái 1 nắm lá dâu tằm ăn, sắc lấy nước uống.
Thịt dê: Ăn thịt đê nên kiêng trái mận, đậu nành. Thịt đê rất nóng. Trái mận vị chua, có tính thu liễm. Đậu nành thì ngưng trệ, nếu ăn chung có thể gây ra kiết lỵ, trướng hơi, nôn ra nước chua, hoàng đản (vàng da). Cách giải: Lỡ ăn chung, sắc nước cam thảo uống.
Thịt trâu: Ăn thịt trâu nên kiêng hẹ và gừng sống. Hẹ và gừng cay nóng; Thịt trâu vị cam, tính ôn mà hay hàn trệ. Nếu ăn cả 3 thứ cùng lúc thì hàn nhiệt tương phản, cam ôn thì uẩn tích sẽ gây nên đau bụng, thổ tả, tiêu chảy, kiết lỵ. Cách giải: Lỡ ăn chung, sắc nước cam thảo uống.
Thịt vịt: Ăn thịt vịt nên kiêng ăn chung với hồ đào. Thịt vịt vị ngọt, tính hàn (lạnh), hoạt; Hồ đào ôn nhiệt, tính sáp. Hoạt với sáp tương phản, nếu dùng chung sẽ gây nên kiết lỵ. Cách giải: Lỡ ăn chung, lấy nước luộc vịt uống sẽ khỏi.
Gỏi cá: Ăn gỏi cá nên kiêng thịt heo, giấm thanh, thịt dê. Bởi gỏi cá có tính hàn, thịt heo cũng hàn, giấm thanh thì có vị chua, có tính thu liễm. Ba thứ này dùng chung sẽ sinh ra đại nhiệt. Thịt dê là loại đại nhiệt. Nếu dùng chung với 3 vị trên thì ‘nhiệt ngộ nhiệt tắc cuồng’, có thể gây nên kiết lỵ, thổ tả, hoắc loạn, cuồng. Cách giải: Sắc nước cam thảo uống.
Cá chép: Ăn cá chép nên kiêng gan heo, thịt chó, thịt gà. Cá chép vị ngọt, tính hàn (cam hàn); Thịt chó, thịt gà, gan heo lại có vị ngọt mà tính ôn (cam ôn), vì vậy không thể dùng chung. Nếu dùng chung dễ sinh ra chứng khí thủng (phù), thấp nhiệt, kiết lỵ. Cách giải: Lỡ ăn chung, sắc nước lá dâu tằm non uống sẽ khỏi.
Vấn đề ăn kiêng trong y học cổ truyền là quan trọng và tuân thủ một cách chặt chẽ theo nguyên tắc chỉ đạo dựa trên lý luận có tính biện chứng của triết học phương Đông.
Đồng thời ăn kiêng cũng là một biểu hiện cụ thể của bản sắc văn hóa dân tộc trong ăn uống. Tuy nhiên đây là một vấn đề còn hàm chứa nhiều ẩn số chưa được giải thích rõ ràng dưới ánh sáng của khoa học hiện đại, khá phức tạp khi ứng dụng vào thực tế cuộc sống.
Nguồn: https://tuoitre.vn/thuc-hu-co-cac-loai-thuc-pham-ky-ro-an-mon-nay-dung-them-mon-khac-20250817104123157.htm