Xăm bùa chú kiểu Sak Yant đã tồn tại lâu đời ở Thái Lan nhưng gây nhiều ý kiến trái chiều về việc thiếu tôn trọng Phật giáo.
Noi đã phủ đầy những hình xăm trên cơ thể, trên lưng và vai là những từ ngữ, hình ảnh cổ xưa; quanh cổ là một mô hình đan chéo còn ở giữa ngực là hình một chiến binh giơ cao hai thanh kiếm chéo nhau. Chân anh xăm một lời cầu nguyện, được thực hiện tại một xưởng xăm nhỏ ở sau ngôi chùa phía nam Bangkok.
Tất cả hình xăm đều mang đường nét xanh đen đặc trưng của Sak Yant. Khi đến xăm, Noi mang theo lễ vật đặt trên khay vàng gồm hoa, rượu gạo, nhang cho Ice – một Arjan (bậc thầy) xăm Sak Yant.
Sak Yant là nghệ thuật xăm mình có nguồn gốc từ Đông Nam Á cách đây hàng nghìn năm. Thay vì mang bùa hộ mệnh ra trận, các chiến binh xưa kia sẽ xăm những hình ảnh thiêng liêng lên cơ thể, thường bằng que tre nhọn. Dù que tre ít được sử dụng ngày nay, Sak Yant vẫn tồn tại vì nhiều người tin nó mang sức mạnh bảo vệ.
Noi là một trong số rất nhiều người tìm tới xưởng của Ice để xăm lời cầu nguyện. Trong số này, nhiều người là khách du lịch. Những câu chữ mà Arjan Ice xăm đều là lời cầu nguyện hàng nghìn năm tuổi, viết bằng tiếng Pali. Loại ngôn ngữ này không còn phổ biến nhưng vẫn được nghiên cứu vì một số văn bản Hindu và Phật giáo viết bằng ngôn ngữ Pali. Những câu này tạo thành một lời cầu nguyện – gọi là Aukkara, kêu gọi các linh hồn bảo vệ người mang hình xăm.
Một buổi xăm Sak Yant. Ảnh: Stranger Talk
Khi hình xăm hoàn tất, Noi ngồi trước Arjan Ice, chắp tay và cúi đầu. Arjan xoa dầu vào hình xăm và bắt đầu tụng kinh, giọng ngày càng nhanh và to hơn. Đây là bài kinh Kata, được đọc để kích hoạt sức mạnh bảo vệ của hình xăm. Đột nhiên, Arjan dừng lại và thực hiện ba động tác hít mạnh, như thể đang hút không khí quanh Noi.
Đối với những người tin tưởng, điều quan trọng là biết liệu Arjan có thực sự truyền được sức mạnh vào hình xăm hay không.
“Bạn cần kiểm tra xem bậc thầy đến từ đâu”, bà Bell, người địa phương, nói. Trước khi đến gặp Ice, Bell đã thử xăm Sak Yant ba hoặc bốn lần nhưng không có sức mạnh. Do đó, Bell đã chọn Arjan Ice.
Arjan Ice được cha mình, người từng được các bậc thầy lớn tuổi hơn đào tạo, truyền nghề. Ông trấn an Bell hình xăm của mình thực sự có sức mạnh. Bell chọn xăm Sak Yant bằng dầu, được cho là có sức mạnh tương tự nhưng không để lại hình xăm vĩnh viễn. Trong vòng hai năm sau khi xăm, cô kể mình đã sở hữu một công ty phát đạt và đạt được độc lập tài chính mà trước đây cô chưa từng mơ tới.
Đối với Bell, ánh nhìn xét nét từ các tầng lớp khác trong xã hội Thái Lan khiến cô không chọn xăm vĩnh viễn. Với một số người Thái, hình xăm Sak Yant – cả trên người địa phương lẫn người nước ngoài – bị coi là “thấp kém,” mang nặng định kiến giai cấp.
Nhiều người Thái Lan coi sự phổ biến của Sak Yant là biểu tượng của sự suy thoái tôn giáo. Knowing Buddha, một nhóm phản đối Sak Yant, nổi tiếng với bảng quảng cáo lớn dọc theo xa lộ chính từ sân bay lớn nhất vào Bangkok, in dòng chữ “Phật không phải để trang trí. Tôn trọng là lẽ thường. Sử dụng hình Phật làm hình xăm và trang trí là sai trái”.
Một số thiết kế Sak Yant sử dụng hình ảnh Phật giáo, ví dụ, một mẫu phổ biến gọi là “Thân Phật” và việc xăm thường được thực hiện bởi các nhà sư trong nhiều ngôi chùa ở Thái Lan.
Một số thiết kế Sak Yant phổ biến bao gồm Hah Taew (năm dòng), Gao Yord (chín đỉnh), và Paed Tidt (tám hướng). Hah Taew, có nguồn gốc từ vương quốc Lanna cách đây hơn 700 năm, mang lại nhiều phước lành như bảo vệ khỏi hình phạt bất công, xua đuổi tà ma, chống lại vận rủi và tăng sức hút cá nhân.
Hình xăm Sak Yant “Song hổ” phổ biến với những người Thái Lan làm công việc nguy hiểm. Ảnh: Sak Yant Ajarnboo Brangpha
Gao Yord, được coi là “Yant Kru” (hình xăm chính), đại diện cho chín đỉnh núi Meru thần thoại, mang lại sự bảo vệ toàn diện khỏi tà ma và các phước lành như uy quyền, sức mạnh và may mắn. Paed Tidt với thiết kế hình học tám hướng, bảo vệ người mang khi di chuyển ở mọi hướng và chống lại linh hồn xấu.
Các thiết kế phức tạp hơn như hình động vật, biểu tượng thiêng liêng thường dành cho những người có niềm tin sâu sắc hoặc công việc cụ thể. Ví dụ, hình xăm Song hổ (Twin Tiger) tượng trưng cho sức mạnh, uy quyền và bảo vệ, rất phổ biến với quân nhân, cảnh sát, doanh nhân, võ sĩ.
Hình xăm Hanuman, vị thần khỉ trong thần thoại Hindu, mang lại sự bảo vệ, lòng dũng cảm và sự tự tin. Hình xăm Rùa (Dtao Ruen) biểu thị sự thịnh vượng, may mắn và tuổi thọ, trong khi hình xăm Cá Sấu (Jorakhae) đại diện cho sức mạnh và sự bảo vệ trước các nguy hiểm vật lý.
Các thành phần trong thiết kế Sak Yant cũng mang ý nghĩa riêng. Đường tròn tượng trưng cho khuôn mặt của Đức Phật, hình tam giác đại diện cho Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng), hình vuông biểu thị bốn nguyên tố (đất, nước, gió, lửa) và hình xoắn ốc (Unalome) biểu thị con đường giác ngộ của các vị thánh. Mỗi chi tiết được vẽ cẩn thận để truyền tải sức mạnh tâm linh và người mang thường được yêu cầu tuân theo các giới luật như tôn trọng cha mẹ, Đức Phật và tránh hành vi tiêu cực để duy trì hiệu ứng của hình xăm.
Pattadon Sangduen, trợ lý giám đốc của Knowing Buddha, cho rằng ý tưởng đằng sau Sak Yant đi ngược lại các giới luật Phật giáo về tính vô thường của cơ thể và sự buông bỏ.
“Nhiều người thực hiện Sak Yant có ý tốt”, anh nói nhưng nhấn mạnh họ chỉ tiếp cận giáo lý Phật giáo ở phần nổi. Nếu họ đi sâu đến cốt lõi, họ sẽ không thực hiện Sak Yant.
Về phía các Arjan, các giới luật mà họ yêu cầu có thể khác nhau. Theo Bell, các quy tắc chính là tôn trọng cha mẹ và Phật, đồng thời tránh những lời nói tiêu cực. Một số Arjan nghiêm khắc hơn, yêu cầu kiêng sử dụng chất gây say.
Hoài Anh (Theo Culture Trip, Sak Yant Chiang Mai)
Nguồn: https://vnexpress.net/van-hoa-xam-bua-chu-gay-tranh-cai-o-thai-lan-4920713.html