Xăm hình, xỏ khuyên: Phản cảm hay thể hiện cá tính?

Thực tế có người vẫn xem việc xăm hình là biểu hiện của sự nổi loạn, khó chấp nhận. Ngược lại, với không ít bạn trẻ, hành động này là thể hiện cá tính. 

Bạn đọc Hoàng Ngọc Doanh gửi đến Tuổi Trẻ Online bài viết chia sẻ góc nhìn xung quanh vấn đề này.

Tôi không phải một kẻ nổi loạn nhưng tôi có nhiều hình xăm và tôi xỏ khuyên tai, không chỉ một, tôi đeo vài chiếc khuyên mỗi bên tai. 

Mỗi lần trở về quê, tôi lại thấy những ánh nhìn dò xét, những cái lắc đầu lặng lẽ. Tôi không phải ai khác, trở thành đề tài để bàn tán sau buổi họp xóm hay bữa cơm chiều.

Xăm hình để nhớ dấu mốc đời mình, xỏ khuyên vì tôi cảm thấy đẹp nhưng đều bị xa lánh

Với nhiều người, xăm hình và xỏ khuyên là biểu hiện của sự nổi loạn, lệch chuẩn, thậm chí… hư hỏng. Nhưng có bao giờ chúng ta tự hỏi: liệu một hình xăm có thể định nghĩa nhân cách của một con người?

Định kiến không đến từ mực xăm, mà là từ cách nhìn.

Trong mắt một số người lớn tuổi, đặc biệt là ở nông thôn, xăm hình vẫn bị gán mác là “giang hồ”, “bất hảo”, một phần bởi ảnh hưởng từ phim ảnh, văn hóa đại chúng xưa cũ. Xỏ khuyên, đặc biệt là ở nam giới cũng bị xem như sự “trái tự nhiên”.

Tôi hiểu, vì tôi đã sống trong điều đó.

Tôi có một hình xăm đầu tiên vào năm 19 tuổi, là hình một dòng chữ nhỏ gọn ở cánh tay, để tôi tưởng nhớ một người thân đã mất. Sau đó, tôi vô tình thích xăm. Tôi quyết định: mỗi năm tôi sẽ xăm một hình, như một dấu mốc lưu lại hành trình sống có thật, có đau, có lớn lên của chính mình… 

Xỏ thêm những chiếc khuyên tai nhỏ vì tôi thích và cảm thấy đẹp, cũng một phần tôi làm ngành thời trang. Nhưng khi tôi bước ra khỏi thành phố, về quê thăm nhà, thăm bố mẹ, chính những điều riêng tư nhất đó lại trở thành lý do để tôi bị xa lánh.

Những cô hàng xóm ở quê không cần biết tôi sống tử tế, làm việc nghiêm túc, chưa từng vi phạm pháp luật. Họ chỉ nhìn vào những gì trên bề mặt ngoài và họ đánh giá, kỳ thị tôi.

Có nhiều người đã nói với tôi rằng: “Xăm hình có gì mà đẹp, sau này hối hận xóa không được đâu”. Có lẽ họ nghĩ rằng tôi bồng bột và tôi muốn gây sự chú ý!

Nhưng tôi chỉ cười và không nói gì. Vì tôi hiểu, dù có nói gì cũng không thể thay đổi được định kiến về hình xăm của những người lớn tuổi, đặc biệt là những người lớn tuổi ở quê.

Xăm hình hay xỏ khuyên cần đặt trong bối cảnh văn hóa, nghề nghiệp và môi trường phù hợp

Ở nhiều quốc gia, xăm hình là một dạng nghệ thuật, là quyền biểu đạt cá nhân. Một y tá xăm hình vẫn cứu sống bệnh nhân mỗi ngày. Một giảng viên có khuyên tai vẫn dạy học trò bằng tất cả tâm huyết. Và một người công nhân với hình xăm ở vai vẫn lao động cần mẫn nuôi sống gia đình…

Hình xăm không làm người ta trở nên xấu, và xỏ khuyên không khiến ai vô đạo đức. Vấn đề nằm ở chỗ: chúng ta đang đánh giá một người qua lớp vỏ bên ngoài, thay vì nhân cách bên trong.

Bản chất của hình xăm không hề xấu. Nó là tượng trưng của cái đẹp, bởi vì đẹp người ta mới xăm lên người.

Cái xấu nếu có thì đến từ góc nhìn mà con người gắn cho nó. Suốt nhiều năm, hình xăm bị đóng khung vào những định kiến: giang hồ, nổi loạn… Ít ai hiểu rằng đằng sau một hình xăm có thể là cả một hành trình sống, một ký ức, một nỗi đau, hay thậm chí là một lời nhắc nhở bản thân.

Đúng là có những trường hợp xăm hình phản cảm với nội dung bạo lực, khiêu khích hoặc mang tính cực đoan. Cũng có người xỏ quá nhiều khuyên theo kiểu gây chú ý. Nhưng đó là thiểu số.

Tôi tin rằng như bất kỳ hình thức thể hiện cá nhân nào, việc xăm hình hay xỏ khuyên cần được đặt trong bối cảnh văn hóa, nghề nghiệp và môi trường phù hợp.

Ở nơi tôn nghiêm như trường học, cơ quan hành chính, có thể việc phô bày hình xăm sẽ khiến một số người cảm thấy không thoải mái. Nhưng trong đời sống thường ngày, tại sao chúng ta lại áp đặt một cái nhìn tiêu cực như nhau cho tất cả?

Tôi không đòi hỏi ai cũng phải hiểu vì sao tôi chọn xăm hình hay xỏ khuyên. Nhưng tôi hy vọng được tôn trọng như một người bình thường, có quyền làm đẹp, có quyền lựa chọn cách thể hiện bản thân. Và tôi cũng mong được nhìn nhận đúng, không qua cái mác “phản cảm” mà nhiều người đã gán từ lâu.

Bản thân tôi vẫn là một người sống có lý tưởng. Tôi đi làm đúng giờ, giúp đỡ gia đình, yêu thương người thân, và luôn cư xử đàng hoàng với mọi người.

Và nếu hình xăm hay khuyên tai là cách tôi ghi nhớ điều gì đó quan trọng trong đời, thì xin đừng biến nó thành lý do để quay lưng lại với tôi.

Có thể thế hệ cha mẹ chúng ta chưa quen với việc xăm hình hay xỏ khuyên. Nhưng một xã hội văn minh không đến từ việc tất cả đều giống nhau, mà đến từ khả năng chấp nhận sự khác biệt.